Zawory bezpieczeństwa to zawory, które otwierają się automatycznie w sytuacji, kiedy ciśnienie gazu lub pary przekroczy dopuszczalną wartość. Montaż zaworów bezpieczeństwa ma ochronić urządzenia przed wzrostem ciśnienia. Dzięki zamontowaniu zaworów bezpieczeństwa można zapobiec eksplozji kotła, zbiornika lub rurociągu, a także wielu innych urządzeń. Zawory bezpieczeństwa po raz pierwszy zostały zastosowane przez Denisa Papina w 1681 roku. Naukowiec umieścił je w szybkowarze.

Zawory bezpieczeństwa to zazwyczaj łamliwe płytki, które ulegają zniszczeniu. Osoba montujące zawór dobiera jego typ i wielkość, biorąc pod uwagę rodzaj płynu, czy jest to gaz, ciecz, para wodna czy na przykład powietrze, jego parametry, rodzaj urządzenia, a także rozmiar strumienia płynu, jaki będzie przepływał przez zawór.

Czasami zdarzało się zapieczenie zaworów bezpieczeństwa lub dodatkowe obciążenie i dochodziło do eksplozji kotła, dlatego też montowano dwa niezależne zawory bezpieczeństwa.

W przeszłości zawory bezpieczeństwa stosowane były w parowozach, gdzie uniemożliwiały podniesienie ciśnienia, które skończyć mogło się eksplozją.

Obecnie zawory bezpieczeństwa stosuje się w przemyśle: spożywczym, chemicznym, okrętowym, a także w takich dziedzinach, jak: ciepłownictwo, energetyka, chłodnictwo i klimatyzacje, ścieki, gaz, woda pitna, sprężone powietrze, para, woda, olej diatermiczny, glikol i wielu innych.